خشم هیجانی است که در آن فرد احساس میکند در حق او اجحاف شده است.خشم میتواند درجات کم تا زیاد را دربربگیرید.
معمولا افراد خشم را به سه شکل خشم کلامی، خشم رفتاری و خشم منفعل از خود بروز می دهند.
خشم کلامی
شامل استفاده کردن از الفاظ بد و ناپسند و حرف های گزنده است که در خانم ها رایج تر است.
خشم رفتاری
همانطور که از نامش پیداست به مجموعه رفتارهای خشن مانند کوبیدن درب، کتک کاری و پرت کردن اجسام و… است که در مردان نسبت به زنان شایع تر است.
خشم منفعل
هم به معنای فروخوردن مدام خشم وانباشته شدن آن است که به ناگاه در لحظه ای فرد یک برونریزی هیجانی شدید را از خود نشان میدهد و به مانند یک بمب ساعتی که منفجر میشود.
اینکه شما خشم را احساس کنید کاملا طبیعی است اما اگر خشم شما باعث آسیب دیدن خودتان یا دیگران شود و به شکل نامناسبی ابراز شود میبایست مهارت کنترل خشم را بیاموزید.
این را بخاطر داشته باشید که شما میتوانید ابراز وجود کنید و از حق خود دفاع کنید ولی بدون خشم و پرخاشگری.
پرخاشگری
پرخاشگري رفتاريست كه به قـصد آسـيب به ديگري و يا ضرر زدن به اموال، ابراز ميگردد. اين رفتار ميتواند شامل بددهني و فحش، تهديد و يا كارهـاي خـشونت آميـز باشد.
یک توصیه بسیار مهم اینست که به پرخاشگری عادت نکنید! به آسانی صدایتان را بالا نبرید! مشتتان را گره نکنید! این رفتارهای به ظاهر ساده از شما فردی پرخاشگر میسازد که به آسانی برانگیخته شده و هیجان منفی خود را بروز میدهد. همچنین اگر شما نتوانید انتقادها و نارضایتی هایتان را در موقعیت مناسب و با شیوه ی صحیح ابراز کنید خود را در باتلاق خشم منفعل انداخته اید که شاید اتفاق خیلی خوشایندی در انتظارتان نباشد.
مهارت کنترل خشم
درادامه به راهکارهایی اشاره میکنیم که در آموختن مهارت کنترل خشم به شما کمک میکند:
- یکی از روشها رصد کردن خشمتان است. در هفته پيش روي، براي هر روز خشمتان رانظارت كرده و بالاتر ين عـددي را كه بر اساس مقياس خشم سنج مي رسيد را يادداشت كنيد .از یک تا 10 به خود نمره دهید.
منظور از نمره 1 حالت عادی و با آرامش و 10 حالت بدون کنترل و پر از تنش عصبانیت است.
- اتفاقاتي كه باعث برانگيختن خشمتان مي شوند را شناسایی کنید. محکوم شدن. انتظار. مورد تهمت قرارگرفتن.ترافیک.گرسنگی
- علایم خشم و پرخاشگری خود را بشناسید.
علایم خشم و پرخاشگری
- الف)علائم فيزيكي (بدنتان چگونه عكس العمل نـشان مـيدهـد مـثلا ضـربان قلبتان افزايش مييابد، گرفتگي سينه، گرگرفتي و سرخ شدن صورت)
- ب)علائم رفتاري (چه ميكنيد مثلا مشتكردن انگشتان،بلند كردن صدا،خيره شدن به ديگران)
- ج)علائم احساسي (احساسات ديگري كه همراه خشم ايجـاد مـيشـوند بـراي مثال ترس، رنجيدن،حسادت،بي حرمتي)
- د)علائم شناختي (در هنگام عكس العمل نسبت به واقعه، به چه مـي انديـشيد براي مثال سرزنش كردن خود، تصور پرخاشگري و انتقام جويي)
مقابله با خشم
- ترک محیط
- تنفس عمیق
- پیاده روی و ورزش کردن و فعالیت بدنی
- انقباض عضلانی و تنش زدایی به نحوی که از نوک انگشتان پا تا فرق سر خود را مرحله به مرحله مورد توجه قراردهید و با نفس های عمیق قسمت های بدنتان را منقبض و منبسط کنید
- تغییر نگرش و تفکرتان راجع به مسایل و موقعیت های مختلف که باعث میشود دچار خشم شوید
زندگی فرصت ارزشمندی است که میتوانیم با آموختن مهارتهای بیشتر از آن کمال لذت و استفاده را ببریم و با نا آگاهی کام خود و دیگران را تلخ نکنیم. بسیاری از اتفاقات تلخ به دلیل ابراز ناگهانی خشم از انسان ها سر میزند.
امروزه این امکان برای شما فراهم است تا درخواست مشاوره حضوری، مشاوره تلفنی و آنلاین و همچنین ارزیابی توسط تست های روانشناسی شخصیت خود را با روانشناس متخصص ثبت کنید.